‘Meslek mensupları arasında partizan sempatilere dayanan bir dayanışma ağı oluşmasını kolaylaştıran böyle bir yargı düzeninin, düşünce ve duygu birliği içinde olan partizan bir grubun, iktidara dayanmanın verdiği güvenin de desteğiyle çeteleşmeleri için fevkalâde elverişli bir zemin oluşturacağını öngörmek zor değil.’
İstanbul Anadolu Adliyesi Başsavcısı İsmail Uçar’ın yargıda rüşvet iddialarıyla ilgili olarak Hakimler ve Savcılar Kurulu’na gönderdiği mektup Türkiye’de mahkemelerin “adalet dağıttığı”na ilişkin zaten pek de kuvvetli olmayan inancın iyice zayıflamasına yol açabilir.
Söz konusu mektup-raporda ilginç iddialar yer almakta. Buna göre, 2016’daki darbe girişimini izleyen yargıdaki tasfiyeden sonra, “Azalan hâkim-savcı sayısını ihtiyaca binaen hızla artırma yoluna gidilince yargı mensuplarındaki nitelik ister istemez irtifa kaybetti. Halkta yargıya karşı güvensizlik oluşmaya başladı.’’
Bu bağlamda ‘’kimi yargı mensupları … her türlü kirli işi yapmayı kendinde hak görmeye başladı.’’ Raporda Anadolu Adliyesinde ‘’iş takibi ve aracılık yapan, rüşvete tevessül eden yargı mensupları’’ndan, ‘’para karşılığı sulh ceza hâkimliklerinde erişimin engellenmesine dair kararlar verildiği, usulsüz tahliyeler yapıldığı’’ndan, ‘’yargı içinde oluşmaya başlayan çete ve çetecikler’’den söz edilmekte.
Başsavcı Uçar’ın raporu hakkındaki haber-yazının yayımlanmasından sonra Adalet Bakanı Yılmaz Tunç yazılı bir açıklama yaparak Uçar’ın mektubunda bahsettiği rüşvet iddialarına ilişkin soruşturma başlatıldığını duyurdu. HSK Teftiş Kurulu, inceleme ve soruşturma izni verilmesi üzerine konuyla ilgili müfettiş görevlendirdi. Bir yandan, haklarında rüşvet iddiası olan yargı mensupları hakkında HSK müfettişleri inceleme yaparken, öbür yandan Başsavcı İsmail Uçar’ın talimatıyla sivil şüpheliler hakkında da ceza soruşturması başlatıldı.
Bu bağlamda savcılar şaibeli kararlara imza atan hâkimlerle temas kuran, para karşılığı tahliyelere ve haberlere erişim engeli getirilmesine aracılık eden avukat, bürokrat ve diğer şüphelilerin kimliklerini belirlemeye başladı.
Ayrıca, yargıdaki ‘’rüşvet çarkı’’nın örgütlü bir suç olması ihtimali nedeniyle, soruşturmanın suç örgütlerine de uzanabileceği tahmin edilmekte. Bu arada, son yıllarda alışkın olduğumuz üzere, kamunun olayın gelişimini takip etmesini zorlaştıracak şekilde, raporla ilgili haberlere ulaşım yargı kararıyla engellendi.
Görünüşte yargı düzeniyle sınırlı olan bu vahim yozlaşma örneği hakkındaki sınırlı bilgimize rağmen, yukarıdaki anlatımda yer alan kimi ipuçlarını bu konudaki önceki tecrübelerimizle birleştirdiğimizde, ucu kimi siyasî şahsiyetlere ve mafyatik örgütlere uzanabilecek büyük bir skandalla karşı karşıya olabileceğimizi tahmin edebiliriz.
Olayın siyasî yönü bakımından, raporda yer alan, 2016’daki darbe girişimini takiben ‘’Fethullahçı’’ hâkim ve savcıların tasfiye edilmesi sonucu azalan hâkim-savcı sayısını ‘’hızla artırma ihtiyacı’’ ve ‘’yargı içinde oluşmaya başlayan çete ve çetecikler’’ ifadeleri anlamlı ipuçları olarak görünmekte.
Sözü edilen hâkim-savcı sayısını ‘’hızla artırma ihtiyacı’’nın AKP iktidarının yargıyı nasıl siyasallaştırdığına o zaman tanık olmuştuk. AKP üye ve sempatizanları dışında herkesin susturulduğu bir ortamda, yargı kadrolarının, avukatlıktan devşirilenler, staj süreleri kısaltılan hâkim-savcı adayları ve bilâhare yazılı sınav sonuçları yerine mülâkat ‘’başarıları’’nın esas alındığı binlerce yeni atamayla doldurulduğu hatırlanacaktır.
Bunun etkisi hâkim ve savcıların niteliklerinde kaydedilen ‘’irtifa kaybı’’ndan ibaret değil. Meslek mensupları arasında partizan sempatilere dayanan bir dayanışma ağı oluşmasını kolaylaştıran böyle bir yargı düzeninin, düşünce ve duygu birliği içinde olan partizan bir grubun, iktidara dayanmanın verdiği güvenin de desteğiyle, çeteleşmeleri için fevkalâde elverişli bir zemin oluşturacağını öngörmek zor olmasa gerek.
Başka türlü, Türkiye yargısında partizan siyasî etkinin son 7-8 yılda olduğu kadar belirginleşmesi mümkün olmazdı.
Öte yandan yargı içinde oluşan çetelerin zaman içinde devlet dışındaki mafyatik örgütlerle ilişkiye girmeleri de şaşırtıcı değil. Nitekim, soruşturmanın ‘’suç örgütlerine’ de uzanma ihtimalinden söz edilmekte.
Eğer yargı içinde gerçekten de Başsavcı Uçar’ın dikkat çektiği oluşum halinde çeteler varsa, mafyatik ‘’sivil’’ çetelerin bunlara ulaşması da çok zaman almayacaktır. Tahmin edilebilecek nedenlerle, böyle bir ilişki her iki tarafın da yararına olur.
Esasen, 17 Mayıs 2021 tarihli yazımda da belirttiğim gibi, yasadışı çetelerin kalıcı ve güçlü suç örgütleri haline gelmeleri de devletin bir şekilde katkısı olmadan mümkün değil.
Yakın geçmişte kimi mafyatik figürlerin ifşaatlarının ima ettiği gibi, bazı örneklerde, bu tür örgütlerin yöneticileri bürokratik veya siyasî figürlerle içi içe geçmiş durum. Aynı yazıda bahsettiğim Alaattin Çakıcı örneği bu bakımdan tipiktir.
Eğer bu skandalın arka planı anlattığım gibiyse, yapılacak soruşturmanın bütün hakikati ortaya çıkaracağı gibi bir hayale kapılmasak iyi olur.
____________
Bu yazı Diyalog Gazetesi‘nden alınmıştır.
Makalede ifade edilen görüş ve düşünceler yazar(lar)a aittir ve FTP’nin görüş ve düşüncelerini yansıtmamaktadır.
